हिन्दी विलोम शब्द (751 - 1000)
शब्द | विलोम |
| ब्रह्म | जीव |
| बिना | साथ |
| बहुत | थोडा |
| भद्र | अभद्र |
| भय | साहस |
| भला | बुरा |
| भारतीय | अभारतीय, विदेशी |
| मारी | हलका |
| भूत | भविष्य |
| भेद | अभेद |
| भौतिक | आध्यात्मिक |
| भाव | अभाव |
| भोगी | योगी |
| भूलोक | द्युलोक |
| भोक्ता | भोग्य |
| भर्ता | भृत्य, भार्या |
| भक्ष्य | भक्षक |
| भक्षक | रक्षक |
| भूमा | अल्पत्ता |
| भरा | खाली |
| भाग्य | अभाग्य |
| मानव | दानव |
| मूक | वाचाल, मुखर |
| मृदुल | कठोर, निर्मम |
| मुख | पृष्ठ, प्रत्तिमुख |
| महात्मा | दुरात्मा |
| मिलन | विरह |
| मृत | जीवित |
| महत् | तुच्छ, क्षुद्र, लघु |
| मुनाफा | नुकसान |
| मंगल | अमंगल |
| मधुर | कटु |
| मालिक | नौकर |
| मित्र | शत्रु |
| मीठा | तीखा |
| मुख्य | गौण |
| मृत्य | अमृत्य, अमर |
| मनुज | दनुज |
| मसृण | रूक्ष |
| माता | पिता |
| मान | अपमान |
| मेहनती | आलसी |
| मोक्ष | बंधन |
| मेल | बेमेल, झगडा, फूट |
| मनुष्य | पशु, राक्षस |
| मनुष्यता | पशुत्ता |
| महँगा | सस्ता |
| मौन | मुखर |
| मोटा | पत्तला |
| मिटटी | सोना |
| मोघ | अमोघ |
| मामूली | गैरमामूली |
| मुमकिन | नामुमकिन |
| मलिन | निर्मल |
| मिथ्या | सत्य |
| मितव्ययी | अपव्यथी |
| मौखिक | लिखित |
| मरना | जीना |
| मोहयुक्त | निर्मोही |
| बालिका | वृद्धा |
| यथार्थ | कल्पित. कल्पना |
| यहाँ | वहाँ |
| यश | अपयश |
| योग | वियोग |
| युद्ध | शांति |
| योगी | भोगी |
| योग्य | अयोग्य |
| युवक | वृद्ध, जठर |
| युवा | बुढा, वृद्ध |
| राजतंत्र | जनतंत्र, प्रजातंत्र |
| रत | विरत |
| रागी | विरागी |
| राग | विराग |
| रचना | ध्वंस |
| रूपवान | कृरूप |
| रिक्त | पूर्ण |
| राजा | रंक, प्रजा |
| राम | रावण |
| रेगिस्तान | नखलिस्तान |
| रोगी | नीरोग |
| राति | रक |
| रंगीन | रंगहीन. बेरंग |
| रोपण | उन्मूलन |
| रुग्ण | नीरोग |
| लधु | दीर्घ, महत् |
| लौकिक | अलौकिक |
| लिप्त | अलिप्त |
| लुप्त | प्रकट |
| लाभ | हानि |
| लिखित | मौखिक |
| लेन | देन |
| लौह | स्वर्ण |
| लोभ | त्याग |
| लोक | परलोक |
| लालची | संतुष्ट |
| लगाव | विलगाव, अलगाव |
| लेना | देना |
| लज्जाशील | निर्लज |
| वक्र | सरल, ऋजु |
| वन | मठ |
| वसंत | पतझड़ |
| वहिष्कार | स्वीकार, अंगीकार |
| व्यर्थ | अव्यर्थ, सार्थक |
| वयष्टि | समष्टि |
| वाद | प्रतिबाद |
| वृद्ध | बालक |
| वृद्धि | हास |
| वृहत | लघु, क्षुद्र |
| विकर्षण | आकर्षण |
| विजय | पराजय |
| विपति | संपति |
| विधवा | सधवा |
| विधि | निषेध |
| विपन्न | संपन्न |
| विमुख | उन्मुख |
| वियोग | संयोग |
| विरत | निरत, रत |
| विरह | मिलन |
| विवाद | निर्णय, निर्विवाद |
| विशालकाय | लधु. |
| विशिष्ट | साधारण |
| विस्वास | अविस्वास |
| विश्लेषण | संलेषण |
| विशेष | सामान्य |
| विष | अमृत |
| विसर्जन | सर्जन |
| वैमनस्य | सौमनस्य |
| वैतनिक | अवैतनिक |
| वीर | कायर |
| व्यस्त | अकर्मण्य, अव्यस्त |
| व्यावहारिक | अव्यावहारिक |
| विपद | सम्पद |
| विकर्ष | आकर्ष |
| विहित | निषिद्ध |
| विस्तीर्ण | संकीर्ण |
| वाग्मी | अल्पभाषी, मितभाषी |
| वैध | अवैध |
| वैधानिक | अवैधानिक |
| विकासशील | अविकासशील |
| विकसित | अविकसित |
| विद्वान | मुर्ख |
| व्यक्ति | समाज . |
| व्यास | समास |
| वाचाल | मूक |
| वैभव | दरिद्रत्ता |
| विरोध | समर्थन |
| बैर | मित्रत्ता |
| विशुद्ध | दूषित |
| विश्राम | काम |
| विपुल | न्यून |
| विश्वासी | अविश्वासी |
| विलास | तपस्या |
| वादी | प्रतिवादी |
| विफलता | सफलता |
| शत्रु | प्रित्र |
| शांति | अशांति, क्रांति |
| शाकाहारी | मांसाहारी |
| शाम | सुबह |
| शासक | शासित |
| शिष्ट | अशिष्ट |
| शीत | उष्ण |
| वसंत | पतझर |
| विद्वान | मूर्ख |
| वृद्धि | ह्रास |
| व्यस्त | अव्यस्त |
| विपत्ति | सम्पत्ति |
| वक्र | सरल |
| वियोग | मिलन |
| वरदान | अभिशाप |
| विस्तार | संक्षेप |
| विरत | निरत |
| विक्रय | क्रय |
| विसर्जन | अहान |
| विश्वास | अविश्वास |
| विनीत | उद्धत |
| विशिष्ठ | साधारण |
| विस्तृत | संक्षिप्त |
| विषाद | आहद |
| विनाश | निर्माण |
| विषम | सम |
| विवाद | निर्विवाद |
| बहिष्कार | स्वीकार |
| विमुख | सम्मुख |
| विशालकाय | क्षीणकाय |
| व्यवहारिक | अव्यावहारिक |
| विशिष्ट | सामान्य |
| विपन्न | सम्पन्न |
| वृद्ध | तरुण |
| विकास | ह्रास |
| विकीर्ण | संकीर्ण |
| व्यस्त | अकर्मण्य |
| विश्लेषण | संश्लेषण |
| वन | मरु |
| व्यर्थ | अव्यर्थ |
| व्यय | आय |
| विख्यात | कुख्यात |
| वन्य | पालित |
| वक्र | ऋजु |
| विशालकाय | लघुकाय |
| सौभाग्य | दुर्भाग्य |
| साधु | असाधु |
| सुपुत्र | कुपुत्र |
| सरस | नीरस |
| साकार | निराकार |
| सुर | असुर |
| सुगंध | दुर्गन्ध |
| सक्रिय | निष्क्रय |
| सज्जन | दुर्जन |
| सावधान | असावधान |
| संधि | विच्छेद |
| सुख | दुःख |
| सुन्दर | असुंदर |
| शिक्षित | अशिक्षित |
| सदाचार | दुराचार |
| सफल | विफल |
| स्वजाति | विजाति |
| सार्थक | निरर्थक |
| सुकर्म | कुकर्म |
| सबल | दुर्बल |
| सहयोगी | प्रतियोगी |
| संयोग | वियोग |
| सकाम | निष्काम |
| सुलभ | दुर्लभ |
| स्तुति | निन्द |
| सशंक | निश्शंक |
| सुधा | गर्ल |
| संन्यासी | गृहस्थ |
| समष्टि | व्यष्टि |
| समूल | निर्मल |
| सुमति | कुमति |
| सदाशय | दुराशय |
| स्वल्पायु | चिरायु |
| सुपरिणाम | दुष्परिणाम |
| सौम्य | असौम्य |
| सुशील | दुःशील |
| स्वामी | सेवक |
| सन्धि | विग्रह |
| सबाध | निर्बाध |
| स्वार्थ | निस्वार्थ |
| सक्षम | अक्षम |
| सलज्ज | निर्लज्ज |
| सभ्य | असभ्य |
| सभय | निर्भय |
| सुकाल | अकाल |
| सुबह | शाम |
| स्मरण | विस्मरण |
| स्वदेशी | परदेशी |
| समाज | व्यक्ति |
| स्वकीया | परकीया |
| साक्षर | निरक्षर |
| सुजन | दुर्जन |
| सच | झूठ |
| सजीव | निर्जीव |
| संक्षेप | विस्तार |
| सगुण | निर्गुण |
| सफल | असफल |
| संतोष | असंतोष |
| सबल | निर्बल |
| स्वस्थ | अस्वस्थ |
| सरल | कठिन |
| स्वदेश | विदेश |
| संजीव | निर्जीव |
| सम | विषम |
| सजल | निर्जल |
| सम्मुख | विमुख |
| सकर्म | निष्कर्म |
| सनाथ | अनाथ |
| स्वतन्त्रा | परतन्त्रा |
| सम्मान | अपमान |
| सुपथ | कुपथ |
| सन्तोष | असन्तोष |
| संकल्प | विकल्प |
| स्वधर्म | विधर्म |
| संघटन | विघटन |
| सत्कर्म | दुष्कर्म |
| संकीर्णि | विस्तीर्ण |
| समास | व्यास |
| सुसंसगति | कुसंगति |
| सखा | शत्रु |
| सुगम | दुर्गम |
| स्थूल | सूक्ष्म |
| सृष्टि | प्रलय |
| स्थिर | चंचल |
| सत्कार | तिरस्कार |
| सापेक्ष | निरपेक्ष |
| सादर | निरादर |
| सदय | निर्दय |
| संकोच | असंकोच |
| सुदूर | अदूर |
| सामान्य | विशिष्ट |
| सविकार | निर्विकार |
| स्वप्न | जागरण |
| संगत | असंगत |
| सुभग | दुभग |
| संग | निःसंग |
No comments:
Post a Comment
thaks for visiting my website